Home

Wrijvingskracht

Hiernaast zie je een schijf  die aan de onderkant een holte heeft. De holte gebruiken we om er een stukje 'koolzuursneeuw' (= vast koolstofdioxide) in te stoppen.

Vast CO2 verdampt in hoog tempo. Hierdoor komt de schijf op een 'kussen' van gasvormig CO2 te rusten.

Zo'n schijf leg je op een gladde metalen plaat die precies horizontaal ligt. Hierna geef je de schijf een stootje of je blaast er even tegen (dit om de schijf op gang te brengen). Je zult zien dat de schijf in rechte lijn blijft voortgaan, waarbij de snelheid van de schijf niet merkbaar afneemt.

Hoe is het te verklaren dat je bij het fietsen over een horizontale weg moet blijven trappen om je snelheid constant te houden? De oorzaak hiervan is, dat je voortdurend wrijvingskrachten ondervindt (van de lucht, van de grond, van de wielassen, enzovoort), die remmend werken.

De afremmende werking van wrijvingskrachten ga je tegen door te trappen, dat wil zeggen, door te zorgen voor een voorwaarts gerichte kracht. Fietsen met constante snelheid houdt in, dat deze voorwaarts gerichte kracht precies even groot is als de tegenwerkende krachten samen. Anders gezegd: de resulterende kracht is dan nul.

De beweging van de schijf, en die van het sleetje, zijn 'bijzondere' bewegingen omdat ze (bijna) wrijvingloos verlopen. Daardoor kunnen deze voorwerpen met constante snelheid rechtdoor blijven gaan, zonder dat daar een kracht voor nodig is.

Bij dit geanimeerde voorbeeld van een stuiterende indeukbare bal hebben we te maken met:

  • de versnelling van de zwaartekracht (g = 9.8)
  • de veerconstante van de bal (K = 900)
  • de wrijving van de bal met de grond (W = 10)
  • de massa (M = 1.0)
  • de straal van de bal (R = 0.1 meter)

(Zie ook elders op deze site.)

Animatie: Rik Min, Enschede, 21 juni 2000

 

Terug naar  soorten krachten